ارزیابی و سنجش مؤلّفه‌های شکوفایی شهری در کلان‌شهر اهواز

رشد و گسترش سریع شهر اهواز با مشکلات بسیاری همچون شکل‎گیری مناطق حاشیه‎نشین فاقد سیستم دفع فاضلاب، وجود انواع پسآب‌های صنعتی، کشاورزی و خانگی در اطراف کارون و وجود پدیدة نامطلوب گردوغبار روبه‌رو است. توجّه به توسعة شهری اهواز، ضرورت اجتناب‎ناپذیر به نظر می‎رسد. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف سنجش، تحلیل و اولویّت‎بندی مناطق شهری اهواز از لحاظ مؤلّفه‎های شکوفایی، تدوین یافته است. مفهوم شکوفایی شهری دارای مؤلّفه‎های مختلف بهره‌وری، زیرساخت، کیفیّت زندگی، دربرگیرندگی و شمول اجتماعی و پایداری محیطی است که در تحقّق توسعة شهری بسیار مهم است. اطّلاعات و داده‎های مورد نیاز در این پژوهش، با استفاده از ابزار پرسشنامه و آمارنامه جمع‎آوری شده است. داده‎های گردآوری‌شده، با نرم‎افزار آماری اس‌.پی‌.اس‌.اس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و برای ترسیم نقشه، از فنّ ‎سیستم اطّلاعات جغرافیایی استفاده شده است. به منظور تعیین وزن مؤلّفه‎ها، نظرات 30 نفر از کارشناسان مربوطه با استفاده از فرایند تحلیل سلسه‌مراتبی محاسبه گردید که در میان آنها، مؤلّفة کیفیّت زندگی (0846/0)، بیشترین وزن ومؤلّفة دربرگیرندگی و شمول اجتماعی (0318/0) کمترین وزن را دارد نتایج حاصل از مدل تاپسیس در شهر اهواز، مناطق 2 و 1 کاملاً برخورداری از شکوفایی، منطقۀ 6 و 3 و 8 در ردۀ نسبتاً برخوردار از شکوفایی، مناطق 7 در ردۀ برخورداری کم از شکوفایی و در نهایت منطقۀ 4، در ردۀ محروم از شکوفایی شهری قرار گرفته‎اند. بررسی ضریب همبستگی پیرسون میان پراکندگی جمعیّت و سطح شکوفایی مناطق شهر نشان‌دهندة نبود رابطة مؤثّر بین دو متغیّر است.